VANDANA SHİVA’NIN EKOFEMİNİZME KATKILARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Doğanın yıkımı sonucu dünyanın yaşadığı felaketler en çok da kadınlar tarafından dillendirilmiştir. 1974 yılında kullanılmaya başlanan ekofeminizm kavramı, ataerkillik, modernizm ve çevre tahribatı arasındaki ilişkilere odaklanmaktadır. Ekofeministler için kadınların tahakküm altına alınması ile doğanın arasında paralellik bulunmaktadır. Onlara göre, hem doğaları de kadın olmalarından dolayı yaşadıkları deneyimleri uğradığı sömürüyü daha iyi anlamalarını sağlamaktadır. Kadınların geleceği konusunda endişeler ise onları çevresel hareketlerin içinde fazla yer almaya itmektedir. Ekofeministlere göre; karşılaştığı sorunlardan erkek merkezli bakış açıları sorumludur. Diğer yandan felaketlerin esas kurbanları çocuklardır. Bu nedenle, eko feministler, kalkınma planları yapılırken sürdürülebilirlik konumunun dikkate alınmasının önemini dile getirmişlerdir. Ekofeministlerin güçlü isimlerinden birisi kuşkusuz Hindistanlı düşünür, aktivist entelektüel Vandana Shiva’dır. Shiva; yerli tohum, tarım gıda güvenliği, fikri mülkiyet hakları, biyoçeşitlilik, biyoteknoloji, biyoetik genetik mühendisliği konularında ekofeminizme katkılar sunmuştur. çalışmada Shiva’nın özellikle Maria Mies birlikte yazdığı “Ekofeminizm” eseri başta olmak üzere, yazarın diğer eserleri yazar üzerine yapılan çalışmalar üzerinden teorik bir tartışma yapılmıştır. Shiva, Chipko hareketi başlayan çalışmalarıyla farklı yerlerinde yaşayan kadınlara ilham kaynağı olmuştur. Derin ekolojiyi savunan temel açısını “insanların efendisi olmadığı, olsa onun parçası olduğu” gerçeği oluşturmaktadır. O, gezegende tüm canlılar karşılıklı dikkat çeken, onların var olma haklarının kabul edilmesi uğraş veren düşünür aktivisttir. Kısaca “modernleşme”, “kalkınma” “ilerleme” kavramlarının doğal tahribatındaki rolü eleştiriler getirerek, bundan etkilendiği gerçeğini söylemeye devam etmektedir.